'Beurs kan de komende maanden nog zo'n 15% tot 20% dalen'

De toekomst voorspellen op basis van gebeurtenissen in het verleden blijft een hachelijke zaak. Maar trends uit het verleden kunnen wel inzicht bieden in mogelijke scenario’s voor de toekomst. Daarom is het bestuderen van de geschiedenis van de beurs extra interessant in de huidige turbulent periode van forse dalingen op aandelenmarkten.

Analisten van de Franse bank Société Générale hebben gekeken naar parallellen tussen zogenoemde ‘bear markets’, perioden van langdurige dalingen op de beurs en zijn daarbij teruggegaan tot het jaar 1870.

De beursstrategen onder leiding van Solomon Tadesse concluderen op basis van historische trends dat de kans groot is dat de huidige daling van aandelenmarkten, die begin dit jaar werd ingezet, nog niet voorbij is.

Hun bevindingen tonen aan dat aandelen waarschijnlijk meer dalingen te wachten staan, zelfs na de crash van inmiddels meer dan 20 procent voor veel toonaangevende aandelenindices in de eerste helft van 2022.

De analisten van Société Générale verwachten dat de huidige terugval zal eindigen met een daling van de S&P 500 van 34 procent tot 40 procent ten opzichte van de piek van afgelopen januari. Dit betekent dat aandelen nog eens met ongeveer 15 procent tot 20 procent kunnen dalen vanaf de huidige niveaus Volgens het team van Tadesse zou dit scenario zich de komende zes maanden moeten ontvouwen.

De analisten van Société Générale noemen een aantal argumenten voor het scenario van een verdere beursdaling. Een daarvan gaat in op het niveau van de waardering van aandelen (de koers-winstverhouding) op het dieptepunt van een langere beursdaling.

In de afgelopen twee jaar is de waardering van aandelen vanaf de beursopmars van maart 2020 ver boven het historische trendniveau uitgestegen. Omgekeerd moet de waardering van aandelen nog flink zakken, alvorens sprake is van historisch gebruikelijke niveaus in een periode van een bear market.

"Onze analyse toont aan dat de S&P 500-index op een niveau van 3.020 punten zou moeten staan, om consistent te zijn met de historische trendlijn voor de marktwaarderingstrend. Dit impliceert een totale daling vanaf de top van januari 2022 van ongeveer 37 procent, wat duidt op een verdere verkoopgolf van ongeveer 15 procent om een nieuwe marktbodem te bereiken", schrijft hoofdstrateeg Tadesse in het rapport.

"De S&P 500 is de afgelopen twee jaar met 113 procent gestegen vanaf de marktbodem van 23 maart 2020, als gevolg van de ongekende zeepbel die onder meer werd veroorzaakt door de buitensporige liquiditeit als gevolg van het monetaire en fiscale beleid", aldus Tadesse.

Een andere reden is dat agressieve cycli van monetaire verkrapping door centrale banken meestal een recessie hebben veroorzaakt ongeveer zes maanden na hun piek. Nu de Amerikaanse centrale bank in juni de rente met 0,75 procentpunt heeft verhoogd, nadert de huidige verkrappingscyclus waarschijnlijk zijn hoogtepunt, zo is de inschatting van de analisten van Société Générale.

Verder verwachten de analisten dat de inflatie hoog blijft, ondanks de verkrappende maatregelen van de Federal Reserve. Dit komt omdat de inflatie, althans voor een deel, gedreven is door een aanbodschok. Dit betekent dat een omgeving van stagflatie waarschijnlijk in het verschiet ligt en dat heeft een negatief effect op aandelen. 

"Een combinatie van inflatiedruk en het waarschijnlijk agressieve rentepad van de Federal Reserve kan een klimaat van stagflatie creëren - met aanhoudende inflatie in combinatie met lage en zelfs negatieve groei. Dat zou een aanzienlijke tegenwind voor financiële markten opleveren. Hiermee kunnen aandelenmarkten ook een verdere terugzakken in de richting van fundamentele niveaus wat de waardering betreft", aldus Tadesse. 

Ook andere analisten zien beurs verder dalen

Zes maanden geleden zou de voorspelling van een daling van de aandelenkoersen met 34 procent tot 40 procent relatief zeldzaam zijn geweest. Nu aandelen al 21 procent zijn gedaald ten opzichte van de piek van 3 januari, is dit een minder extreem scenario geworden.

Van belang hierbij is dat de vrees voor een economische recessie toeneemt, doordat de Federal Reserve het monetaire beleid in het snelste tempo in bijna drie decennia heeft verkrapt om de inflatie een halt toe te roepen. 

Mike Wilson, hoofdstrateeg van zakenbank Morgan Stanley voor Amerikaanse aandelen, schreef maandag in rapport dat hij nog 15 procent tot 20 procent neerwaarts potentieel ziet voor aandelen, omdat beleggers nog niet op een recessie hebben gerekend. De S&P 500-index zou daarmee een bodem zou vinden rond 3.000 punten.  

"Nu onze visie op lagere waarderingen en lagere winstcijfers meer in lijn is met wat anderen denken, zijn de markten beter geprijsd. Het risico van een recessie is echter nog niet ingeprijsd. En dat impliceert een verdere daling van 15 procent tot 20 procent, ruwweg naar het niveau 3.000 punten", aldus Wilson. "De bear market is pas voorbij als er een recessie komt, of als het risico van een recessie is geweken."

Beleggingsstrateeg Savita Subramanian van Bank of America, die verantwoordelijk is voor de kwantitatieve strategie en Amerikaanse aandelen, zei in afgelopen weken ook dat zij de S&P 500-index ziet dalen naar 3.200 punten. 

Aan de andere kant blijven veel beursstrategen op Wall Street optimistisch over het slot van 2022, waarbij de koersdoelen van de meeste strategen boven de 4.500 punten liggen voor de S&P 500-index.

Maar het macro-economische beeld blijft verwarrend en het vooruitzicht van beursherstel is precair zolang de inflatie niet afneemt.

Fed-voorzitter Jerome Powell zei afgelopen week dat het "een grote uitdaging" zal worden om de inflatie terug te dringen zonder de economie in een recessie te doen belanden.

Lees meer over de aandelenmarkt:

• Houd rekening met een tijdelijke opleving van de beurs – seinen staan echter niet op groen
• Wanneer heeft de aandelenmarkt zijn dieptepunt bereikt? ‘Kijk naar de bitcoin’, zegt beursgoeroe Mark Mobius
• Beursnachtmerrie is waarschijnlijker geworden – een daling van 50% is niet meer ondenkbaar, zegt deze analist